REJESTRACJA WZORU PRZEMYSŁOWEGO I WZORU UŻYTKOWEGO
Wzór użytkowy i wzór przemysłowy mają zgoła odmienny przedmiot ochrony. Wzór użytkowy chroni cechy techniczne określonego rozwiązania, a wzór przemysłowy wizualne aspekty danego produktu. Sposób rejestracji obu wzorów siłą rzeczy musi się różnić. I tak faktycznie jest, a różnice są zasadnicze.
REJESTRACJA WZORU PRZEMYSŁOWEGO
Zgłoszenie wzoru przemysłowego można sprowadzić do zaprezentowania na rysunkach/zdjęciach wyglądu wytworu, który ma być chroniony wzorem. To, jakie rysunki załączymy do wniosku, jak zaprezentujemy nasz wzór, będzie rozstrzygało o zakresie jego ochrony.
Chronione będzie dokładnie to, co zostało zaprezentowane na rysunkach. I w takiej formie, jak zostało tam przedstawione. Stąd wymogiem jest, aby prezentować wzór na neutralnym tle, bez jakichkolwiek przypadkowych dodatków. Nawet kwestia cieni może rzutować na finalny zakres ochrony.
Trochę humorystycznie – jak załączymy do wniosku zdjęcie, na którym widać nasze ręce trzymające produkt na tle jakiejś fantazyjnej tapety, to przedmiotem ochrony takiego zgłoszenia będzie połączenie wszystkich elementów widocznych na zdjęciu – czyli naszych zgrabnych rąk, pięknej tapety i jakiegoś zmarginalizowanego w tej prezentacji produktu.
Jeżeli zaprezentujemy wzór w określonej, szczególnej kolorystyce, to ta kolorystyka będzie wpływała na zakres ochrony. Ba! Może być głównym przedmiotem tej ochrony i odstępstwo od tej kolorystyki, może oznaczać brak naruszenia naszego prawa.
Choć teoretycznie rejestracja wzoru przemysłowego jest relatywnie prosta, to nieprofesjonalne przedstawienie wzoru, jedna drobna nieścisłość na załączonych do zgłoszenia rysunkach, może wypaczyć zakres przysługującej nam ochrony.
REJESTRACJA WZORU UŻYTKOWEGO
Zgoła inaczej przebiega rejestracja wzoru użytkowego. Jak już wspominałem w innym wpisie, wzór użytkowy to “mały patent”. Formalności rejestracyjne są więc podobne jak przy wniosku o opatentowanie jakiegoś rozwiązania.
W zgłoszeniu wzoru użytkowego do rejestracji musimy szczegółowo, technicznie opisać wzór. Zgłoszenie też musi zawierać rysunki prezentujące wzór. Jednak rozstrzygające w kwestii zakresu ochrony są tzw. “zastrzeżenia ochronne”, które stanowią odpowiednik “zastrzeżeń patentowych” jakie zawiera wniosek o udzielenie patentu.
Art. 97 Ustawy prawo własności przemysłowej wprost stanowi, że “Zakres przedmiotowy prawa ochronnego określają zastrzeżenia ochronne zawarte w opisie ochronnym wzoru użytkowego.”
W zastrzeżeniach ochronnych definiujemy wzór, określamy co już jest znane w stanie techniki i co jest tym elementem “nowym”, który przemawia za przyznaniem ochrony zgłaszanemu wzorowi. Zastrzeżenia ochronne dzielą się przy tym na niezależne i zależne. Zastrzeżenie niezależne powinno przedstawiać ogół cech zgłaszanego wzoru, zaś zastrzeżenia zależne (których może być kilka) określają warianty wzoru lub precyzują cechy wymienione w zastrzeżeniu niezależnym lub innym zastrzeżeniu zależnym (to również jest “kalka” rozwiązań z procedury rejestracji patentu).
TERYTORIUM OCHRONY WZORU PRZEMYSŁOWEGO I UŻYTKOWEGO
Wzór przemysłowy jak i wzór użytkowy można zastrzec nie tylko w Polsce, ale też, przykładowo, w krajach Unii Europejskiej.
Oba wzory można z powodzeniem zastrzec zgłaszając odpowiedni wniosek do Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej. Urząd, wydając decyzję o przyznaniu ochrony, udziela jej względem terytorium Polski.
Wzór przemysłowy można też całkiem sprawnie zastrzec na terytorium całej Unii Europejskiej, tak jak znak towarowy. Właściwym urzędem do przeprowadzenia takiej procedury jest Urząd ds. Własności Intelektualnej Unii Europejskiej (EUIPO). Podobnie jak przez EUIPO rejestruje się znaki towarowe jak Znaki Towarowe Unii Europejskiej, można też uzyskać uniwersalną, jednolitą ochronę wzoru przemysłowego na całą Unię Europejską w ramach Zarejestrowanego Wzoru Wspólnotowego.
Międzynarodowa ochrona wzoru użytkowego jest znacznie bardziej skomplikowana. W ramach prawa Unii Europejskiej dla wzorów użytkowych nie przewidziano takiego rozwiązania jak dla wzorów przemysłowych, czyli jednolitej ochrony w ramach rejestracji przez EUIPO. Właściwie też nie w każdym kraju istnieje takie prawo jako “wzór użytkowy”. Możliwość ochrony “małego patentu” czyli wzoru przemysłowego za granicą należałoby badać w oparciu o przepisy konkretnego państwa, w którym chcielibyśmy zarejestrować to prawo.
KOSZT REJESTRACJI WZORU PRZEMYSŁOWEGO W POLSCE I NA UNIĘ EUROPEJSKĄ
Informację dotyczące opłat za rejestrację i ochronę wzoru przemysłowego przedstawiłem szczegółowo w poniższym wpisie. Tutaj tylko wspomnę, że opłaty są pobierane w zasadzie za każdy 5-letni okres ochrony. Czyli płacimy za ochronę co 5 lat. Warto też pamiętać, że w przypadku rejestracji przez EUIPO zgłoszenie kilku wzorów naraz wiąże się z mniejszym kosztem niż gdyby zgłaszać je osobno.
https://romejko-ip.pl/wzor-przemyslowy-koszt-rejestracji-i-ochrony/
KOSZT REJESTRACJI WZORU UŻYTKOWEGO W POLSCE
Urząd Patentowy RP pobiera opłaty za zgłoszenie wzoru użytkowego i później za ochronę – jeżeli zostanie udzielona. Bazowa opłata za zgłoszenie wzoru użytkowego w formie papierowej wynosi 550 zł. Taniej wychodzi zgłoszenie w formie elektronicznej – 500 zł.
W przypadku gdy Urząd wyda decyzję o rejestracji wzoru użytkowego pobierana jest opłata za ochronę. Decyzja jest warunkowa i ochrona wzoru będzie uzależniona od dokonania odpowiedniej opłaty. Za pierwsze trzy lata ochrony opłata wynosi 250zł. Opłata za kolejne 2 lata (4 i 5 rok ochrony) to 300 zł. Kolejne 3 lata (6, 7 i 8 rok ochrony) – 900 zł. Ostatnie 2 lata ochrony (9 i 10 rok ochrony) – 1100 zł.
Podsumowując, 10 lat ochrony wzoru użytkowego w Polsce, z uwzględnieniem bazowej opłaty za zgłoszenie w formie elektronicznej, może wynieść 3050 zł
Przeczytaj również:
Cyryl Romejko specjalizuje się w sprawach związanych z własnością intelektualną, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki rejestracji i ochrony znaków towarowych i wzorów przemysłowych.
