Czas ochrony znaku towarowego – ile trwa ochrona?

Prawa własności przemysłowej są z zasady ograniczone w czasie. Patent obowiązuje w zasadzie 20 lat. Wzór użytkowy lat 10. Tylko że za każdy rok ochrony należy uiścić odpowiednią opłatę. W przypadku wzorów przemysłowych maksymalny czas ochrony wynosi 25 lat, a opłatę uiszcza się za okresu 5 letnie.

Prawo ochronne na znak towarowy jest w tym względzie szczególnym prawem. Jeżeli uda nam się zarejestrować oznaczenie i uiścić odpowiednią opłatę, to uzyskujemy ochronę znaku towarowego na 10 lat. Ale bez ograniczeń możemy tą ochronę przedłużać o kolejne 10-letnie okresy. Innymi słowy – ochrona znaku towarowego właściwie jest nieograniczona czasem. Prawo pozostaje w mocy tak długo jak decydujemy się przedłużać ochronę.

Art. 153 Ustawy prawo własności przemysłowej

  1. Czas trwania prawa ochronnego na znak towarowy wynosi 10 lat od daty zgłoszenia znaku towarowego w Urzędzie Patentowym.
  2. Prawo ochronne na znak towarowy przedłuża się o dalsze 10 lat ochrony, o ile uiszczona zostanie opłata za dalszy okres ochrony.

Ochrona znaku towarowego trwa od momentu jego zgłoszenia, ale oczywiście możemy zacząć ją egzekwować dopiero, gdy znak zostanie zarejestrowany.

Przyznanie i opłacenie ochrony nie oznacza, że nie możemy jej utracić np. w wyniku unieważnienia prawa z uwagi na konflikt z oznaczeniem wcześniejszym, czy choćby z uwagi na “wygaśnięcie” prawa z uwagi na jego nieużywanie. Jeżeli przed upływem opłaconego okresu ochrony utracimy nasze prawo, to nie przysługuje nam zwrot uiszczonych opłat za “niewykorzystany okres”.

Czy wiesz że…

Takie oznaczenia whisky jak słowne “RED LABEL” i “BLACK LABEL” są chronione w Polsce i zarejestrowane w Urzędzie Patentowym RP od 1950r. Prawa te obowiązują już ponad 70 lat.
BLACK LABEL, nr rejestracji R.035151, https://ewyszukiwarka.pue.uprp.gov.pl/search/pwp-details/Z.052017?lng=pl
RED LABEL, nr rejestracji R.280436, https://ewyszukiwarka.pue.uprp.gov.pl/search/pwp-details/Z.428491

Najstarszy zarejestrowany w Urzędzie Patentowym RP – i wciąż chroniony – znak towarowy, jaki udało mi się odszukać, to słowny “LUCKY STRIKE” z 1917r. (https://ewyszukiwarka.pue.uprp.gov.pl/search/pwp-details/Z.010734, R.008010)

Przedłużenie ochrony prawa

Jeżeli chcemy przedłużyć ochronę znaku towarowego w Urzędzie Patentowym RP o kolejne 10 lat, to powinniśmy uiścić stosowną opłatę przed upływem bieżącego okresu ochrony.

Nie jest w tym względzie potrzebny jakiś specjalny wniosek, czy choćby przesłanie potwierdzenia przelewu do Urzędu Patentowego RP. Wystarczy, że uiścimy odpowiednią opłatę w terminie i odpowiednio ją zatytułujemy, np. “opłata za przedłużenie ochrony znaku towarowego na rzecz ”

Nie możemy jednak dokonać z góry zapłaty np. za 30 lat ochrony. Zapłata opłat za kolejne 10 lat ochrony jest możliwa dopiero w ostatnim roku bieżącego okresu ochronnego.

A co jeżeli zapomnimy o tym terminie i nie dokonamy zapłaty? Czy prawo bezwzględnie nam przepada i musimy dokonywać ponownego zgłoszenia, jeżeli znów chcemy uzyskać ochronę? Na szczęście nie. Mamy jeszcze 6 miesięcy na dokonanie odpowiedniej opłaty, ale w tym wypadku, żeby przedłużenie było skuteczne, musimy przelać kwotę o 30% wyższą. Czyli gdy opłata “terminowa” wynosiła 800 zł, to we wspomnianym 6-miesięcznym powinniśmy zapłacić 1040 zł.

Art. 224 Ustawy prawo własności przemysłowej

  1. Termin do uiszczenia opłaty jednorazowej za ochronę lub opłaty za pierwszy okres ochrony, określonej w decyzji o udzieleniu patentu, prawa ochronnego lub odpowiednio prawa z rejestracji, wynosi trzy miesiące od daty doręczenia wezwania. Jednocześnie zgłaszający może uiścić opłatę za dalsze rozpoczęte okresy ochrony lub opłatę wymaganą do przedłużenia ochrony na okresy rozpoczęte przed tym terminem.
  2. Opłaty za dalsze okresy ochrony są uiszczane, z zastrzeżeniem ust. 1, z góry, nie później niż w dniu, w którym upływa poprzedni okres ochrony.
  3. Opłaty okresowe, o których mowa w ust. 2, mogą być uiszczone w ciągu jednego roku przed terminem określonym w ust. 2. Opłaty te podlegają zwrotowi, jeżeli przed tym terminem udzielone prawo zostanie unieważnione lub wygaśnie. Opłaty za okresy ubiegłe i za okres bieżący nie podlegają zwrotowi.
  4. Opłaty, o których mowa w ust. 2, można uiszczać również w terminie sześciu miesięcy po upływie terminu określonego w ust. 2, przy równoczesnym uiszczeniu opłaty dodatkowej w wysokości 30% opłaty należnej. Termin ten nie podlega przywróceniu.

Naruszenie prawa ochronnego do znaku towarowego

Kwestia naruszenia prawa ochronnego do znaku towarowego to temat rzeka.

Rejestrując znak towarowy uzyskujemy prawo wyłącznego używania znaku w sposób zarobkowy lub zawodowy. Jeżeli znak zarejestrowaliśmy w Urzędzie Patentowym RP, to ta ochrona rozciąga się na terytorium Polski. Jeżeli znak zarejestrowaliśmy w Urzędzie Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO) to ochrona obowiązuje na terytorium całej Unii Europejskiej. W obu przypadkach zakres tej ochrony wynika z formy znaku towarowego jak i zakresu zgłoszenia, tj. względem jakich towarów i usług znak został zarejestrowany.

Wyłączność używania znaku dotyczy korzystania z niego w obrocie gospodarczym. To “używanie” może polegać na (1) umieszczaniu znaku na towarach objętych prawem ochronnym lub ich opakowaniach, oferowaniu i wprowadzaniu tych towarów do obrotu, ich imporcie lub eksporcie oraz składowaniu w celu oferowania i wprowadzania do obrotu, a także oferowaniu lub świadczeniu usług pod tym znakiem; (2) umieszczaniu znaku na dokumentach związanych z wprowadzaniem towarów do obrotu lub związanych ze świadczeniem usług; (3) posługiwaniu się nim w celu reklamy.

Naruszeniem prawa ochronnego na znak towarowy będzie wykorzystanie identycznego oznaczenia dla towarów lub usług identycznych z tymi, dla których znak zarejestrowano (tzw. podwójna identyczność). Naruszenie ma miejsce oczywiście tylko wtedy, gdy osoba wykorzystująca nasz znak nie może się wylegitymować wcześniejszym pierwszeństwem do korzystania z niego, np. nie zgłosił tego znaku przed nami do ochrony.

Naruszeniem naszego prawa – przy założeniu, że nasze prawo jest “wcześniejsze” – będzie również wykorzystanie znaku identycznego lub podobnego dla towarów/usług identycznych lub podobnych. Ale jeżeli już pojawia się to “podobieństwo” a nie “identyczność” to o naruszeniu mówimy dopiero wtedy, gdy dodatkowo korzystanie z tego późniejszego oznaczenia rodzi “ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd, które obejmuje w szczególności ryzyko skojarzenia znaku ze znakiem towarowym, na który udzielono prawa ochronnego z wcześniejszym pierwszeństwem.”

Przysługująca nam ochrona jest szersza jeżeli nasz znak można zakwalifikować jako “znak towarowy renomowany”. W tym wypadku ochrona rozciąga się na wszelkie towary i usługi, o ile wykorzystanie identycznego lub podobnego znaku bez uzasadnionej przyczyny przynosi nienależną korzyść lub jest szkodliwe dla odróżniającego charakteru lub renomy naszego “renomowanego znaku towarowego.”